Επιτροπή Ηθικής & Δεοντολογίας της Έρευνας
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Η Επιτροπή

Η Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας (Ε.Η.Δ.Ε.) συστήνεται και λειτουργεί σε κάθε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι.) με σκοπό να παρέχει σε ηθικό και δεοντολογικό επίπεδο εγγύηση αξιοπιστίας των ερευνητικών έργων που διεξάγονται στα Α.Ε.Ι. Οι Ε.Η.Δ.Ε. ελέγχουν αν ένα ερευνητικό έργο διενεργείται με σεβασμό στην αξία των ανθρώπινων όντων, στην αυτονομία των προσώπων που συμμετέχουν, στην ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά τους δεδομένα, καθώς και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Αρμοδιότητα

Σύμφωνα με το Κεφάλαιο Ε’ (άρθρα 21 έως 27) του Ν. 4521 (ΦΕΚ τ. Α’ 38/2-3-2018), προβλέπεται η συγκρότηση Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας (στο εξής Ε.Η.Δ.Ε.) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας....
Περισσότερα...

Νομοθεσία και Κώδικες

Ο παρών Κώδικας εφαρμόζεται σε όλες τις ερευνητικές δραστηριότητες, καθώς και τις δραστηριότητες παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών, προγραμμάτων κατάρτισης ή άλλων επιστημονικών εφαρμογών...
Περισσότερα...

Κανονισμός

Αποστολή της  Ε.Η.Δ.Ε. είναι να παρέχει, σε ηθικό και δεοντολογικό επίπεδο, εγγύηση αξιοπιστίας των ερευνητικών έργων που διεξάγονται στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.

Περισσότερα...

Μέλη της Επιτροπής

Η Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, βάσει της υπ’ αριθμ. πρωτ. 1472/11-12-2020 απόφασης ανασυγκρότησης (ΑΔΑ: Ω5ΞΦ469Β7Ι-4ΣΗ) αποτελείται από τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη

Τακτικά μέλη

Τακτικά μέλη της Επιτροπής
Περισσότερα...

Αναπληρωματικά μέλη

Αναπληρωματικά μέλη της Επιτροπής
Περισσότερα...

Σύσταση, Όργανα διοίκησης ΕΗΔΕ

Σύσταση, Όργανα διοίκησης ΕΗΔΕ
Περισσότερα...

Λειτουργία

  • Έντυπα Επιτροπής

    Τα έντυπα της Επιτροπής (δείτε οδηγίες συμπλήρωσης στις συχνές ερωτήσεις) αποτελούν τα βασικά "εργαλεία", με τα οποία διεκπεραιώνεται η διαδικασία της υποβολής αίτησης. Ο σχεδιασμός τους στοχεύει στο να παρακινήσει τους/τις ερευνητές/τριες να σκεφτούν τα θέματα που άπτονται της εφαρμογής των ηθικών και δεοντολογικών αρχών στην έρευνά τους

  • Κώδικας ηθικής και δεοντολογίας

    Ο παρών Κώδικας εφαρμόζεται σε όλες τις ερευνητικές δραστηριότητες, καθώς και τις δραστηριότητες παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών, προγραμμάτων κατάρτισης ή άλλων επιστημονικών εφαρμογών, που διεξάγονται εντός ή εκτός των χώρων του  ΠΑ.ΜΑΚ. υπό την ευθύνη του επιστημονικού προσωπικού του, με ή χωρίς χρηματοδότηση.

  • Μητρώο Εισηγητών/τριών

    Η Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας στην Έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στο πλαίσιο των όσων προβλέπονται στον Ν. 4521/2018 (άρθρο 23, παρ.4–6), καθώς επίσης στον Κανονισμό Εφαρμογής Αρχών και Λειτουργίας, και για την εύρυθμη λειτουργία της έχει προχωρήσει στη συγκρότηση Μητρώου Εισηγητών/τριών ή Εμπειρογνωμόνων.

Συχνές ερωτήσεις

Συμπληρωματικά προς την ανάγνωση των «Συχνών Ερωτήσεων» συστήνουμε να συμβουλευτείτε τις οδηγίες για τη συμπλήρωση των εντύπων και τη διαδικασία υποβολής αίτησης που παρέχει η Επιτροπή στην ιστοσελίδα της, σε βίντεο και σε κείμενο, στο σύνδεσμο «Ενημερωτικό - Εκπαιδευτικό Υλικό».   

ΥΠΟΒΟΛΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΗΔΕ

  1. Ποιοί/ές είναι χρήσιμο να ενημερωθούν για τη διαδικασία υποβολής αίτησης στην ΕΗΔΕ ΠΑΜΑΚ;
  • Όσοι/ες εκπονούν έρευνα, στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, η οποία αφορά σε άνθρωπο, σε υλικό που προέρχεται από άνθρωπο, όπως γενετικό υλικό, κύτταρα, ιστοί και επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, απλών ή ειδικών κατηγοριών, όπως ορίζονται στον ΓΚΠΔ 2016/679 και στο Ν. 4624/2019, σε ζώα ή στο περιβάλλον, φυσικό και πολιτιστικό (μέλη ΔΕΠ, άλλες κατηγορίες διδασκόντων/ουσών, μετα-διδάκτορες, υποψήφιοι/ες διδάκτορες, μετα- και προπτυχιακοί/ες φοιτητές/τριες, και οποιοι(ες)δήποτε συνεργαζόμενοι/ες ερευνητές/τριες).
  1. Πότε υποβάλλεται αίτηση στην ΕΗΔΕ για την έγκριση ερευνητικού έργου;
  • Όταν πρόκειται να εκπονηθεί, κατά δήλωση του/της επιστημονικού/ής υπευθύνου/επιβλέποντος, χρηματοδοτούμενη έρευνα στον άνθρωπο, σε υλικό που προέρχεται από άνθρωπο, όπως γενετικό υλικό, κύτταρα, ιστοί και προσωπικά δεδομένα, σε ζώα ή στο περιβάλλον, φυσικό και πολιτιστικό.
  • Όταν πρόκειται για την έναρξη εκπόνησης μεταδιδακτορικής έρευνας, διδακτορικής διατριβής, διπλωματικής μεταπτυχιακής εργασίας, πτυχιακής εργασίας, ή άλλου ερευνητικού έργου που αφορά σε συμμετοχή ανθρώπων και/ή διαχείριση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπου η δημοσιοποίηση (π.χ. έκδοση) των πορισμάτων μπορεί να απαιτεί, ως προϋπόθεση, τη θετική γνωμοδότηση από την ΕΗΔΕ.
  •  Σε κάθε περίπτωση, η υποβολή αίτησης προς την ΕΗΔΕ, και η έκδοση της σχετικής εγκριτικής απόφασης, πραγματοποιούνται πριν την έναρξη της έρευνας και όχι κατά τη διάρκεια, ή μετά την ολοκλήρωσή της.
  1. Ποιός υποβάλλει και υπογράφει την αίτηση;
  • Ο/Η επιστημονικά υπεύθυνος/η για τα χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα
  • Ο/Η κύριος/α επιβλέπων/ουσα, μέλος ΔΕΠ, της μεταδιδακτορικής έρευνας, διδακτορικής διατριβής, διπλωματικής μεταπτυχιακής εργασίας, πτυχιακής εργασίας, ή άλλου ερευνητικού έργου.
  1. Ποιά έντυπα περιλαμβάνει η αίτηση;
  • Το έντυπο με τον τίτλο «Αίτηση Έγκρισης Διεξαγωγής Έρευνας» [βρίσκεται στο διαδικτυακό τόπο της Επιτροπής, https://www.uom.gr/ethics/entypa]
  • Το «Έντυπο Ενημέρωσης Συμμετεχόντων/ουσών» (μαζί με τη δήλωση συγκατάθεσης γονέα / κηδεμόνα / δικαστικού συμπαραστάτη, αν είναι απαραίτητη) [βρίσκεται στο διαδικτυακό τόπο της Επιτροπής, https://www.uom.gr/ethics/entypa]
  • Το πλήρες ερευνητικό πρωτόκολλο του έργου.
  • Οποιαδήποτε άλλα σχετικά συνοδευτικά έντυπα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την επιλογή συμμετεχόντων στην έρευνα (πληροφοριακά δελτία, ερωτηματολόγια κλπ.), ή άλλο υποστηρικτικό υλικό της μελέτης.
  1. Εάν το ερευνητικό έργο χρηματοδοτείται από ιδιωτικό φορέα, υπάρχουν άλλα έντυπα, τα οποία πρέπει να υποβληθούν στην ΕΗΔΕ;
  • Η χρηματοδότηση της έρευνας από ιδιωτικούς φορείς, που σχετίζονται με την εμπορική αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων (όπως φαρμακευτική εταιρεία ή εταιρεία παραγωγής ή εμπορίας μηχανολογικού ή άλλης φύσεως εξοπλισμού), επιτρέπεται, εφόσον, επιπροσθέτως, κατατεθεί στην Ε.Η.Δ.Ε.  έγγραφη αποδοχή από την εταιρεία του Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που διέπει την ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
  1. Πού/πώς υποβάλλεται η αίτηση;
  • Η αίτηση και τα συνοδευτικά έγγραφα αποστέλλονται, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), από τον/την επιστημονικά υπεύθυνο/η / επιβλέποντα/ουσα του έργου στη γραμματεία της ΕΗΔΕ (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.).
  1. 7 Πότε ξεκινά και σε πόσο χρόνο ολοκληρώνεται η διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων;
  • Η γραμματεία, μόλις παραλάβει την αίτηση, ελέγχει την πληρότητα των δικαιολογητικών. Στην περίπτωση που προκύπτει ανάγκη, ζητά από τον/την αιτούντα/ούσα την αποστολή συμπληρωματικών πληροφοριών. Όταν ο έλεγχος ολοκληρωθεί και διαπιστωθεί η πληρότητα, πρωτοκολλάται η αίτηση και διαβιβάζεται στην Επιτροπή, όπου ξεκινά η διαδικασία της αξιολόγησης.
  • Ο Πρόεδρος της ΕΗΔΕ αναθέτει την αίτηση σε εισηγητή (Μέλος ΕΗΔΕ ή Μέλος Μητρώου Εισηγητών). Η Επιτροπή αποφασίζει, μέσα σε χρονικό διάστημα το οποίο δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) μέρες, από την υποβολή της αίτησης και όλων των απαραίτητων συνοδευτικών εγγράφων.
  1. 8 Πώς ενημερώνεται ο/η ενδιαφερόμενος/η;
  • Ο/Η  ενδιαφερόμενος/η ενημερώνεται ηλεκτρονικά σε διάστημα πέντε (5) εργάσιμων ημερών από τη συνεδρίαση, στην οποία συζητήθηκε η αίτηση και ελήφθη η απόφαση, και  του αποστέλλεται το  απόσπασμα της απόφασης.
  • Στην περίπτωση εγκριτικής απόφασης χρηματοδοτούμενου ερευνητικού έργου, η γραμματεία της ΕΗΔΕ προβαίνει και στην ενημέρωση του ΕΛΚΕ. Σε αντίστοιχη ενημέρωση καλείται να προβεί και ο/η ενδιαφερόμενος/η.
  • Η κοινοποίηση της απόφασης της ΕΗΔΕ ολοκληρώνει χρονικά τη διαδικασία αξιολόγησης της αίτησης.
  1. 9Ποιές πληροφορίες περιλαμβάνει η απόφαση που κοινοποιεί η Επιτροπή;
  •  Η απόφαση περιλαμβάνει:

α) το όνομα και τον τίτλο του υπεύθυνου ερευνητή,

β) τον ακριβή τίτλο του πρωτοκόλλου που εξετάσθηκε,

γ) την ακριβή εκδοχή του πρωτοκόλλου ή πιθανής τροποποίησής του πάνω στην οποία βασίστηκε η απόφαση,

δ) τα συνοδευτικά έγγραφα τα οποία εξετάσθηκαν (π.χ. πληροφοριακό υλικό,  έντυπο συναίνεσης)

ε) την ημερομηνία λήψης της απόφασης,

στ) σε περίπτωση απόφασης υπό αίρεση, όλες τις αιτούμενες τροποποιήσεις και τη διαδικασία επανεξέτασης του πρωτοκόλλου,

ζ) σε περίπτωση θετικής απόφασης, απαρίθμηση ενδεχόμενων  υποχρεώσεων του ερευνητή, π.χ. υποβολή περιοδικών ή εφάπαξ εκθέσεων, ανάγκη ενημέρωσης της Επιτροπής για πιθανές μελλοντικές αναγκαίες τροποποιήσεις του πρωτοκόλλου, ανάγκη αναφοράς σοβαρών ή ανεπιθύμητων ή τυχαίων  συμβάντων κατά τη διάρκεια διενέργειας της έρευνας,

θ) σε περίπτωση απάντησης για αναθεώρηση ή τροποποίηση, πλήρη αιτιολόγηση,

ι) ημερομηνία και υπογραφή του Προέδρου ή, σε περίπτωση κωλύματός του, του Αντιπροέδρου της Ε.Η.Δ.Ε..

  1. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που η απόφαση της ΕΗΔΕ είναι εγκριτική υπό αίρεση;
  • Στην περίπτωση απόφασης για έγκριση υπό αίρεση απαριθμούνται στον/στην ενδιαφερόμενο/η οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις του/της και οι χρονικές περίοδοι, κατά τις οποίες αυτές θα πρέπει να εκπληρωθούν.
  1. Τί συμβαίνει στην περίπτωση που η απόφαση της ΕΗΔΕ αφορά στην ανάγκη αναθεώρησης, ή τροποποίησης, σημείων του ερευνητικού πρωτοκόλλου του έργου;
  • Στην περίπτωση αυτή κοινοποιούνται στον/στην ενδιαφερόμενο/η όλες οι ζητούμενες διευκρινίσεις, οι οποίες πρέπει να επανακατατεθούν στην Επιτροπή.
  1. Μπορεί ο/η αιτών/ούσα να υποβάλει αίτηση θεραπείας;
  • Κάθε αιτών/ούσα μπορεί να καταθέσει, μέσα σε διάστημα δέκα (10) ημερών, από την κοινοποίηση της απόφασης, αίτηση θεραπείας κατά των συστάσεων της Επιτροπής υποβάλλοντας νέα στοιχεία.